মিজোৰাম ভাৰতৰ উত্তৰ পূবত অৱস্থিত এখন সুন্দৰ ৰাজ্য। মিজোৰাম ভাৰতৰ আটাইতকৈ সৰু ৰাজ্য, যাৰ মূল জনগোষ্ঠী "মিজো"ৰ নামেৰে নামাকৰণ কৰা হৈছে। প্ৰাকৃতিক সৌন্দৰ্য্যৰ প্ৰতি উৎসাহী পৰ্যটকসকলে নিশ্চয়কৈ মিজোৰাম ৰাজ্য ভ্ৰমণ কৰিব পাৰে। পৰ্যটনৰ দৃষ্টিকোণৰ পৰা মিজোৰাম ৰাজ্যখন এক মহান স্থান। প্ৰকৃতি উপভোগ কৰিবলৈ আৰু বহু সময় কটাবলৈ ইয়ালৈ দূৰ-দূৰণিৰ পৰা পৰ্যটক আহে। উত্তৰ-পূব ভাৰতৰ এই ৰাজ্যখন প্ৰাকৃতিক সৌন্দৰ্য্যৰ ফালৰ পৰা অতি চহকী। ইয়াৰ ওখ পাহাৰ, নদী, জলপ্ৰপাত আৰু উপত্যকাবোৰে পৰ্যটকৰ ওপৰত যথেষ্ট প্ৰভাৱ পেলায়। প্ৰকৃতিপ্ৰেমীৰ পৰা আৰম্ভ কৰি দুঃসাহসিক অনুৰাগী সকলৰ বাবে ইয়াত বহুত উপলব্ধ। ইয়াৰ মনোমোহা পাহাৰীয়া উপত্যকাবোৰে মিজোৰামক এক আদৰ্শ পৰ্যটনস্থলীৰ গন্তব্যস্থান হৈ পৰিছে। চহৰৰ কোলাহলৰ পৰা আঁতৰি পৰিয়াল বা বন্ধু-বান্ধৱীৰ সৈতে ইয়াত এক সুন্দৰ সময় কটাব পাৰিব। মিজোৰামত ভ্ৰমণ কৰিবলগীয়া ৬ খন সুন্দৰ গন্তব্যস্থানলৈ চকু ফুৰাও আহক :

ৱানতাং জলপ্ৰপাত

ৱানতাং মিজোৰামৰ ভিতৰতে সৰ্বোচ্চ জলপ্ৰপাত আৰু দেশৰ ভিতৰতে ১৩ নম্বৰ স্থানত আছে । ৰাজ্যখনৰ আটাইতকৈ জনপ্ৰিয় পৰ্যটনস্থলীসমূহৰ ভিতৰত জলপ্ৰপাতটো গণ্য কৰা হয়, য’ত পৰ্যটকে অধিক ভ্ৰমণ কৰিবলৈ ভাল পায়। ৩২৪ ফুট উচ্চতাৰ এই জলপ্ৰপাতটোৱে পৰ্যটকসকলক ৰোমাঞ্চিত কৰাৰ কাম কৰে। এই জলপ্ৰপাতটো আইজলৰ পৰা ১০৪ কিলোমিটাৰ দূৰত্বত অৱস্থিত। সমগ্ৰ ঠাইখনক আগুৰি থকা বিশাল ডাঠ বনাঞ্চলৰ বাবে জলপ্ৰপাতটোৰ ওচৰলৈ যাব নোৱাৰি। পাহাৰীয়া উপত্যকা আৰু ঘন গছ-গছনিৰে আগুৰি থকা দূৰৰ পৰা গাখীৰৰ নৈৰ দৰে দেখা যায়। ইয়াৰ চাৰিওফালৰ পৰিৱেশে ইয়ালৈ অহা দৰ্শনাৰ্থীসকলক বহু পৰিমাণে প্ৰভাৱিত কৰে। মূল চহৰৰ মাজমজিয়াৰ পৰা আঁতৰত অৱস্থিত এই জলপ্ৰপাতটোৱে কেতিয়াও নিজৰ জিলিকনি হেৰুৱাই পেলোৱা নাই আৰু সম্পূৰ্ণ উজ্জ্বলতাৰে জিলিকি থাকে। কেৱল জলপ্ৰপাতবোৰৰ সৌন্দৰ্য্যই মন্ত্ৰমুগ্ধ কৰাই নহয়, প্ৰকৃতিৰ সৈতেও জড়িত হৈ পৰে।

জলপ্ৰপাতটোৰ সৌন্দৰ্য্য উপভোগ কৰাৰ উপৰিও ইয়াৰ চাৰিওফালে দৰ্শনীয় স্থানসমূহো উপভোগ কৰিব পাৰিব। ইয়াৰ পৰা মাত্ৰ কেইকিলোমিটাৰমান দূৰত্বত অৱস্থিত ছেৰচিপলৈ পৰিকল্পনা কৰিব পাৰিব। এইটো এটা ডাঙৰ পৰ্যটনস্থলী, য’ত আপুনি পেৰাগ্লাইডিঙৰ এক ৰোমাঞ্চকৰ অভিজ্ঞতা লাভ কৰিব পাৰে। দূৰ-দূৰণিৰ পৰা অহা পৰ্যটকসকলে এই ৰোমাঞ্চকৰ দুঃসাহসিক অভিযান উপভোগ কৰিবলৈ আহে। ইয়াত বহুতো মহান পৰ্যটনস্থলী আছে যিবোৰ আপুনি চাব পাৰে। 

ছিংপুইৰ স্মৃতিসৌধ

মিজোৰামৰ চিৰপ্ৰেমৰ প্ৰতীক হিচাপে নিৰ্মিত ছিংপুইৰ স্মৃতিসৌধ বকতাউং আৰু ছিংচিপ গাঁৱৰ মাজৰ আইজল-লুংলেই পথত অৱস্থিত। এই সুন্দৰ স্মৃতিসৌধ গঠনৰ আঁৰত এটা আকৰ্ষণীয় কাহিনী আছে। কোৱা হয় যে এই অঞ্চলত এগৰাকী অতি ধুনীয়া ভদ্ৰমহিলা আছিল যাৰ নাম আছিল ছিংপুই। তেওঁ এটা অভিজাত পৰিয়ালত জন্মগ্ৰহণ কৰিছিল। বহু যুৱকে তেওঁক বিয়া কৰাবলৈ নিজৰ জীৱন ত্যাগ কৰিবলৈ সাজু হৈছিল যদিও ছিংপুইয়ে কাপটলুৱাংগাক স্বামী হিচাপে বিয়া কৰাবলৈ সিদ্ধান্ত লৈছিল। কিন্তু বিবাহৰ কেইবছৰমান পিছত তেওঁক অপহৰণ কৰি হত্যা কৰা হয় আৰু সুখী বিবাহিত দম্পতীৰ জীৱনৰ অন্ত পৰে। এই জঘন্য কাণ্ডই কাপটলুৱাংগাক ভাঙি পেলাইছিল আৰু ফলত তেওঁৰো মৃত্যু হৈছিল। মিজোৰামৰ অন্যতম বিখ্যাত পৰ্যটনস্থলী এই স্মৃতিসৌধটোৱে আজি ছিংপুই আৰু কাপটলুৱাঙাৰ কিংবদন্তি প্ৰেম কাহিনীৰ কথা মনত পেলাই দিয়ে।

ডাম্পা টাইগাৰ ৰিজাৰ্ভ অভয়াৰণ্য

ডাম্পা বাঘ সংৰক্ষিত বনাঞ্চল ভাৰতৰ অন্যতম দূৰৱৰ্তী বাঘ সংৰক্ষিত বনাঞ্চল। এই বন্যপ্ৰাণী অভয়াৰণ্য বাংলাদেশ, ত্ৰিপুৰা, আৰু মিজোৰামৰ ত্ৰি-সংযোগত অৱস্থিত। ইয়াৰ সীমা বাংলাদেশৰ সৈতে ভাগ কৰা হৈছে। ডাম্পা টাইগাৰ ৰিজাৰ্ভ চীন আৰু মালয় অঞ্চলক সংযোগ কৰা বুলি জনা যায়। আইজলৰ পৰা ১৩৩ কিলোমিটাৰ দূৰত অৱস্থিত আৰু প্ৰায় ৫৫০ বৰ্গ কিলোমিটাৰ এলেকাত বিস্তৃত হৈ আছে। এই বাঘ সংৰক্ষিত বনাঞ্চলে সমগ্ৰ দক্ষিণ-পূব এছিয়াৰ অঞ্চলটোত বৃহৎ সংখ্যক ডাৱৰীয়া নাহৰফুটুকীৰ আতিথ্য লাভ কৰাৰ গৌৰৱ লাভ কৰিছে। এইদৰে দেখা যায় যে বাঘৰ বাহিৰেও অঞ্চলটোত পৰ্যাপ্ত সংখ্যক আন প্ৰাণী আছে। ডাম্পা টাইগাৰ ৰিজাৰ্ভৰ গ্রীষ্মমণ্ডলীয় অৰণ্যবোৰ উদ্ভিদ আৰু প্রাণীৰে সমৃদ্ধ৷ আপুনি ইয়াত জীৱ-জন্তুৰ প্ৰাকৃতিক বাসস্থান চাব পাৰিব। গ্রীষ্মমণ্ডলীয় চিৰসেউজ, গ্রীষ্মমণ্ডলীয় ভিজা পর্ণপাতী, অৰ্ধ-চিৰসেউজ, আৰু অৰণ্যসমূহেই হৈছে সংৰক্ষিত বনাঞ্চলত পোৱা প্রাথমিক প্রকাৰৰ অৰণ্য৷ অধিকাংশ পৰ্ণপাতী কাঠনি আৰু গ্রীষ্মমণ্ডলীয় চিৰসেউজ বাঁহৰ অৰণ্য সংৰক্ষিত বনাঞ্চলৰ তলৰ অংশত পাব পাৰে, আনহাতে ওপৰৰ অংশত অৰ্ধ-চিৰসেউজ অৰণ্য আৰু ঘাঁহনি পোৱা যায়। সমগ্ৰ বাঘ সংৰক্ষিত বনাঞ্চলটো নিৰাপত্তাৰক্ষীৰ কেমেৰাৰ দ্বাৰা নিৰীক্ষণ কৰা হয় যিয়ে ঠাইখনত ঘূৰি ফুৰা জীৱ-জন্তুৰ সংখ্যাৰ খবৰ ৰাখে।ডাম্পা টাইগাৰ ৰিজাৰ্ভত সংৰক্ষিত বন্যপ্ৰাণীৰ কিছুমান উদাহৰণ হ’ল- ৰিছাছ বান্দৰ, বাঘ, নাহৰফুটুকী, ভাৰতীয় হাতী, গৌৰ, চেৰ’, বাৰ্কিং ভালুক, বনৰীয়া গাহৰি, পৰ্কুপাইন,  ভালুক, হিমালয়ান ক’লা ভালুক, গ্ৰেট ইণ্ডিয়ান হৰ্ণ বিল, মালপাৰ পাইড হৰ্ণবিল, ময়ুৰ ফেজেণ্ট, ৰঙা জংঘলী চৰাই, পান্না কপৌ, পাহাৰীয়া মাইনা, পাইথন, আৰু কিং কব্ৰা।

মিজোৰাম তামদিল হ্ৰদ

মিজোৰাম ৰাজ্যৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ হ্ৰদ তামদিল হ্ৰদটো মানৱসৃষ্ট হ্ৰদ যিয়ে বিশেষকৈ ৰাজ্যখনৰ পৰ্যটনৰ বাবে এক প্ৰাকৃতিক আকৰ্ষণ হিচাপে কাম কৰে। চিৰসেউজ অৰণ্য আৰু পাহাৰৰ মাজত লুকাই থকা এই হ্ৰদটো আইজলৰ পৰা প্ৰায় ১০০ কিলোমিটাৰ পূবে মিজোৰামৰ পাহাৰৰ প্ৰান্তৰত অৱস্থিত। তামদিল হ্ৰদ হৈছে এক সুন্দৰ হ্ৰদ, য’ত আছে দৰ্শনীয় প্ৰাকৃতিক দৃশ্য, স্বচ্ছ, নিলাল পানী আৰু নিশ্চিন্ত পৰিৱেশ, যিটো পৰ্যটক আৰু প্ৰকৃতিপ্ৰেমীৰ বাবে আকৰ্ষণৰ কেন্দ্ৰ হৈয়েই আছে। চিৰসেউজ অৰণ্য আৰু পাহাৰৰ মাজত অৱস্থিত এই হ্ৰদটো জিৰণিৰ বাবে প্ৰিয় আৰু প্ৰকৃতিৰ কোলাত কোলাহলৰ পৰা আঁতৰি থকাৰ সুযোগ প্ৰদান কৰে। পৰ্যটনস্থলী হোৱাৰ উপৰিও মাছমৰীয়াসকলৰ বাবে তামদিল হ্ৰদটোও অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। এই হ্ৰদটোৱে স্থানীয় মাছমৰীয়াসকলৰ জীৱিকাৰ উৎস হিচাপেও কাম কৰে। 

ফৌংপুই পৰ্বত

নীলা পৰ্বত নামেৰেও জনাজাত ফৌংপুই উত্তৰ-পূব ভাৰতৰ লুছাই পৰ্বতমালাৰ সৰ্বোচ্চ পৰ্বত আৰু মিজোৰাম ৰাজ্যৰ সৰ্বোচ্চ পৰ্বত। ইয়াৰ উচ্চতা ২১৫৭ মিটাৰ দক্ষিণ-পূব মিজোৰামৰ বাৰ্মা সীমান্তৰ ওচৰত অৱস্থিত। এই সমগ্ৰ অঞ্চলটো ফাংপুই ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানৰ অন্তৰ্গত সংৰক্ষিত অঞ্চল। ফৌংপুই ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান হৈছে ভাৰতৰ উত্তৰ-পূব ভাৰতৰ মিজোৰাম ৰাজ্যৰ ফাংপুই নীলা পৰ্বতমালাত অৱস্থিত এখন ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান। ই মিজোৰামৰ সৰ্বোচ্চ শৃংগ যিটো ৰাজ্যখনৰ লংটলাই জিলাত অৱস্থিত। ফৌংপুইক পবিত্ৰ পৰ্বত বুলি গণ্য কৰা হয়। ইয়াৰ নাম লাই ভাষাৰ পৰা আহিছে, য’ত ‘ফৌউং’ মানে ‘ঘাঁহনি’ বা ‘মাৰ্গ’ আৰু ‘পুই’ মানে ‘মহান’। এসময়ত ফংপুইৰ সমগ্ৰ অঞ্চলটো ঘাঁহনিৰে আবৃত আছিল, সেয়েহে এই নামকৰণ কৰা হৈছিল। এই পৰ্বতত ‘সংগৌ’ নামৰ দেৱতা-ৰজা বাস কৰে বুলি বিশ্বাস কৰা হৈছিল, যাৰ বাবে পৰ্বতৰ চৰণত অৱস্থিত এখন গাওঁৰ নাম সংগৌ হয়। সংগৌ ৰজাৰ পুত্ৰই ‘চেৰিয়ান’ নামৰ ৰাজবংশৰ এগৰাকী ৰাজকুমাৰীৰ সৈতে বিবাহপাশত আবদ্ধ কৰি ইয়ালৈ এযোৰ হুলক গিবন আৰু এজোপা পাইন গছ লৈ আহিছিল। বৰ্তমান সময়ত পাহাৰলৈ উঠি যোৱা পথটোৰ মূল প্ৰৱেশ বিন্দুটোক ‘ফৰপাক’ বুলি কোৱা হয়, যাৰ অৰ্থ হৈছে ‘কেৱল পাইন’। 

মিজোৰাম ৰাজ্যিক সংগ্ৰহালয়

মিজোৰাম ৰাজ্যিক সংগ্ৰহালয়ত প্ৰাক-স্বাধীনতা যুগৰ লগতে ভাৰতে ব্ৰিটিছৰ পৰা স্বাধীনতাৰ বাবে যুঁজ দি থকা সময়ছোৱাৰ বিশদ শিল্পকৰ্মসমূহ সন্নিবিষ্ট কৰা হৈছে। সংগ্ৰহালয়সমূহৰ ভিতৰত মহাত্মা গান্ধীৰ ব্যক্তিগত বস্তু, যেনে- তেওঁৰ কাপোৰ-কানি - তেওঁৰ ধোতি-কুৰ্তা, তেওঁৰ খোজকাঢ়ি যোৱা লাঠি, আৰু ভাস্কৰ্য্য, ছবি, আনকি সত্যাগ্ৰহ অভিযানৰ চিত্ৰ আদিৰ দৰে স্মৃতিগ্ৰন্থ আছে। ইয়াৰ উপৰিও ইয়াত পদাৰ্থ বিজ্ঞান, জীৱবিজ্ঞান, আৰু বিজ্ঞানৰ প্ৰদৰ্শনীৰ লগতে ডাইনোছৰ আৰু মাল্টিমিডিয়াকে ধৰি বিভিন্ন ধৰণৰ বিজ্ঞান প্ৰদৰ্শনীও আছে। এইটো ল’ৰা-ছোৱালীবোৰৰ বাবে এক প্ৰকৃত আনন্দৰ কথা হ’ব, কিয়নো ই তেওঁলোকক আনন্দিত কৰিব আৰু সুন্দৰ অভিজ্ঞতাৰ বিজ্ঞানৰ বিষয়ে শিকাও হ’ব। 

মিজোৰামত চাবলৈ বহুত বহুতো অনান্বেষিত ঠাই আছে আৰু মিজোৰামত এনে বহু ঠাই আছে য’ত ভ্ৰমণ কৰাৰ পিছত আপুনি অতিশয় শিথিলতা আৰু শান্তি অনুভৱ কৰিব। মিজোৰামৰ পৰ্যটনৰ এই যাত্ৰা গৰমৰ দিনতো পৰ্যটকৰ বাবে উপভোগ্য বুলি প্ৰমাণিত হয়। মিজোৰামৰ ২১ টা সুন্দৰ পাহাৰৰ বাবেও জনাজাত। বৈশিষ্ট্যৰ বৈচিত্ৰময় পৰিসৰৰ সৈতে ধন্য এই সৰু ৰাজ্যখনে সৰু সৰু পাহাৰবোৰৰ ওপৰেৰে ভ্ৰমণ কৰাৰ উৎকৃষ্ট সুযোগ আনে।