প্ৰতিটো সংস্কৃতিৰে নিজা পৰম্পৰা আছে যিবোৰ অচিনাকি মানুহৰ চকুত অদ্ভুত যেন লাগিব পাৰে । কায়ন জনগোষ্ঠীৰো অতীতৰে পৰা এক পৰম্পৰা চলি আহিছে । কায়ানসকল তেওঁলোকৰ নাৰীৰ আকৰ্ষণীয় ৰূপৰ বাবে সুপৰিচিত । এই মহিলাসকলে বিশেষ পিতলৰ আঙঠিৰে ডিঙি দীঘল কৰাৰ এক অদ্ভুত আনকি বিপজ্জনক পৰম্পৰা  যুগ যুগ ধৰি চলি আহিছে ৷ ই তেওঁলোকৰ প্ৰামাণিক সংস্কৃতি আৰু পৰম্পৰাৰ প্ৰতীক ৷ এই অস্বাভাৱিক পৰম্পৰাৰ প্ৰতি বাহিৰৰ মানুহৰ মনোভাৱ বেলেগ বেলেগ, কিন্তু এটা কথা সঁচাকৈয়ে এটা সত্য যে কায়ান মহিলাৰ ডিঙিয়ে সকলোৰে দৃষ্টি আকৰ্ষণ কৰে ।

 ইয়াৰ দ্বাৰা এক যুগৰ পুৰণি পৰম্পৰাক সন্মান জনাই । কিন্তু কি কাৰণত মহিলা সকলে ডিঙিত আঙঠি পিন্ধিবলৈ আৰম্ভ কৰিলে আৰু আজিও পিন্ধাৰ উদ্দেশ্য কি সেই সম্পৰ্কে কিছু জল্পনা-কল্পনা চলি আছে । সোধাত নিজে কায়ান মহিলাসকলৰ ওচৰতো প্ৰত্যক্ষ উত্তৰ নাই । যেতিয়া আপুনি কায়ান জনগোষ্ঠীৰ কাষ চাপিব তেতিয়া আপুনি প্ৰথমতে দেখা পায় যে চিকচিকিয়া পিতলৰ কুণ্ডলীৰে ঢাকি থোৱা দীঘল ডিঙিৰ মহিলাসকলক ।

১৯৬২ চনত যেতিয়া সামৰিক বাহিনীয়ে তেতিয়াৰ বাৰ্মা (ম্যানমাৰ) ক্ষমতা দখল কৰিছিল, তেতিয়া কায়ান আৰু অন্যান্য জনগোষ্ঠীসকলৰ ৰীতি-নীতি আৰু পৰম্পৰাৰ বেয়া ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল । দুটা দশকৰ আগতে কাৰেন আৰু বাৰ্মা চৰকাৰৰ মাজত তীব্ৰতৰ হৈ পৰা গৃহযুদ্ধৰ ফলত নিজৰ পৰিচয় ৰক্ষা কৰি গৃহযুদ্ধৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ তেওঁলোকে নিজৰ চুবুৰীয়া দেশ থাইলেণ্ডলৈ পলায়ন কৰে । এতিয়া, তেওঁলোকে থাইলেণ্ডৰ উত্তৰ-পশ্চিম প্ৰদেশ মে হং ছন প্ৰদেশত বাস কৰে । থাইলেণ্ড চৰকাৰে তেওঁলোকক শৰণাৰ্থী হিচাপে নহয়, অৰ্থনৈতিক প্ৰব্ৰজনকাৰী হিচাপেহে প্ৰৱেশৰ অনুমতি দিছিল । তেওঁলোকক পহৰা দিয়া গাঁৱত ৰখা হৈছিল, য’ত তেতিয়াৰ পৰাই পৰ্যটক আৰু স্থানীয় চৰকাৰৰ বাবে ধন ঘটাৰ বাবে প্ৰদৰ্শন কৰা হৈছে । আনুমানিক ৪০ হাজাৰ পৰ্যটকে বছৰি ৮-১৬ ডলাৰৰ ভিতৰত ধন দি এই পাহাৰীয়া জনজাতিবোৰৰ ওচৰত ৰৈ মহিলাসকলৰ অস্বাভাৱিক ৰূপটোলৈ চাই ফটো তুলিবলৈ দিয়ে । দুৰ্ভাগ্যজনকভাৱে প্ৰৱেশ মাচুল গাঁৱৰ ৰাইজক পোনপটীয়াকৈ প্ৰদান কৰাটো খুব কমেইহে দেখা যায় । বাসিন্দাসকলে খাদ্য আৰু প্ৰস্ৰাৱগাৰৰ সামগ্ৰীৰ ভাট্টা আৰু হস্তশিল্প বিক্ৰীৰ পৰা লাভ কৰে, আৰু কাঁহৰ আঙঠি পিন্ধা মহিলাসকলে অতিৰিক্ত দৰমহা লাভ কৰে । মহিলাসকলে দৰ্শনাৰ্থীৰ সৈতে নিজৰ দুৰ্দশাৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিলে বা মোবাইল বা কম্পিউটাৰৰ দৰে আধুনিক কিবা ব্যৱহাৰ কৰিলে গাঁৱৰ মালিকসকলে মজুৰি হ্ৰাস কৰে ।

কায়ান জনগোষ্ঠীৰ এটা আকৰ্ষণীয় কথা হ’ল বিশেষ মণি ব্যৱহাৰ কৰি তেওঁলোকৰ মহিলাৰ ডিঙি দৃশ্যমানভাৱে দীঘল কৰাৰ এক পৰম্পৰা । এগৰাকী কায়ান ছোৱালীৰ বয়স ৫ বছৰ হ’লে মাক-দেউতাকে ডিঙিত প্ৰথম আঙঠিটো লগাই দিয়ে । বছৰৰ পিছত বছৰ ধৰি অধিক আৰু অধিক কইল যোগ কৰা হয় । শিশুৰ ওপৰত, আপুনি প্ৰকৃততে তেওঁলোকৰ শৰীৰৰ পাৰ্থক্য দেখা নাপায়, কিন্তু প্ৰাপ্তবয়স্ক মহিলাসকলৰ ডিঙি দীঘল বেছিকৈ দেখা পোৱা যায় । যদিও আচলতে ইহঁতৰ ডিঙিবোৰ দীঘল নহয়, ডিঙিৰ আঙঠিৰ বিশাল কাঁহৰ গহনাবোৰৰ বাবেই বিকৃত হৈ পৰে ৷

কায়ান নাৰীৰ এই ডিঙি টনা পৰম্পৰাৰ আঁৰত বহু কাৰণ আছে । কিন্তু মহিলাসকলে আনকি ডিঙিৰ আঙঠিও পিন্ধিবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল কিয়? এই সকলোবোৰৰ কেইবাটাও তত্ত্ব আৰু সম্ভাৱ্য ব্যাখ্যা আছে ।

দাস বিৰোধী তত্ত্ব

কিছুমান নৃতত্ত্ববিদে কয় যে কায়ান জনগোষ্ঠীয়ে তেওঁলোকৰ চেহেৰা সলনি কৰি আন জনগোষ্ঠীৰ প্ৰতি কম আকৰ্ষণীয় দেখা দিছিল যাতে তেওঁলোকৰ দাস নহয় । ই আন সম্প্ৰদায়ৰ দাস হোৱাৰ পৰা একপ্ৰকাৰৰ পৰিত্ৰান ।

 কায়ান মহিলাসকলে নিজকে কুৎসিত কৰিবলৈ ডিঙিত এনেধৰণৰ আঙঠি পিন্ধে । চুবুৰীয়া জনগোষ্ঠীৰ লোকসকলে অপহৰণ কৰাৰ পৰা নিজকে ৰক্ষা কৰিবলৈ এনে কৰিছিল । এই ডিঙিৰ আঙঠিবোৰো ধন-সম্পত্তিৰ প্ৰতীক কাৰণ এইটো এটা ব্যয়বহুল কাম । গতিকে এগৰাকী নাৰীৰ ডিঙিত পিতলৰ কুণ্ডলীবোৰে ইংগিত দিয়ে যে তেওঁ ধনী আৰু সমাজত মৰ্যাদা লাভ কৰিছে ।

ড্ৰেগনৰ দৰে জীৱ

কায়ান লোককথাত ড্ৰেগন বিখ্যাত পৌৰাণিক জীৱ । গতিকে, এটা তত্ত্ব আছে যে মানুহে ইয়াৰ ৰূপৰ সৈতে মিল থাকিব বিচাৰিছিল আৰু ইয়াৰ দৰে দেখাত ধাতুৰ অলংকাৰ পিন্ধিছিল । ইয়াৰ উপৰিও কায়ান মহিলাসকলে কেৱল ডিঙিৰ নহয়, সাংস্কৃতিক পৰম্পৰা হিচাপে ভৰিত পিতলৰ কুণ্ডলীও পিন্ধে । আজিকালি বহু স্থানীয় আৰু পশ্চিমীয়া পৰ্যটকে কায়ান জনগোষ্ঠীৰ দীঘল ডিঙিৰ গাঁওবোৰত ভিৰ কৰি তেওঁলোকৰ জীৱন আৰু প্ৰাচীন পৰম্পৰাৰ সন্ধান কৰে । ইয়াৰ ফলত তেওঁলোকে পৰ্যটকক হস্তশিল্প বিক্ৰী কৰি জীৱিকা নিৰ্বাহ কৰাৰ এক সুযোগৰ সৃষ্টি হৈছিল ।

 আকৰ্ষণীয় ৰূপ

আন এটা ব্যাখ্যাত কোৱা হৈছে যে মহিলাসকলে ধুনীয়া ডিঙিবোৰক উজ্জ্বল কৰিবলৈ ডিঙিৰ কুণ্ডলী পিন্ধিবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল, যিবোৰ পুৰুষৰ ডিঙিতকৈ অধিক সুক্ষ্ম দেখা যায় । বহুতো সংস্কৃতিয়ে এগৰাকী নাৰীৰ ডিঙিক মহিমামণ্ডিত কৰি সুন্দৰ বুলি গণ্য কৰিছে । কায়ান মানুহবোৰে মাত্ৰ অলপ অতিমাত্ৰা প্ৰতিক্ৰিয়া প্ৰকাশ কৰিলে আৰু পুৰুষসকলৰ দৃষ্টি আকৰ্ষণ কৰিবলৈ ডিঙিটো দীঘল কৰিব বিচাৰিছিল,  যেতিয়ালৈকে তেওঁলোকে নিজকে কোনোবা অদ্ভুত আৰু অনন্য মানুহলৈ ৰূপান্তৰিত নকৰে।

 বাঘৰ পৰা সুৰক্ষা

আৰু শেষৰটো হ’ল বাঘৰ আক্ৰমণৰ পৰা ৰক্ষা কৰিবলৈ তেওঁলোকৰ ডিঙি কাঁহৰ কুণ্ডলীৰে ঢাকি দিছিল । পূৰ্বতে এই জনগোষ্ঠীটোৱে বাঘে আগুৰি থকা অঞ্চলত বাস কৰিছিল । বহু সময়ত গাঁৱৰ মানুহবোৰ বাঘে হত্যা কৰিছিল । বাঘবোৰে নিজৰ ভুক্তভোগীৰ ডিঙিত আক্ৰমণৰ পৰা নিজকে সুৰক্ষিত কৰি ৰাখিবলৈ সিহঁতৰ ডিঙিত আঙঠি আছিল ।

আধুনিক যুগত বহুত কায়ান মহিলাই এতিয়াও পৰম্পৰা ৰক্ষা কৰি ডিঙিৰ কুণ্ডলী অনবৰতে পিন্ধে । তেওঁলোকে কয় যে ই তেওঁলোকৰ নিজকে কায়ান বুলি পৰিচয় দিয়াৰ উপায় ৷ কিছুমান মহিলাই নিজৰ সম্প্ৰদায়লৈ পৰ্যটকৰ ধন আকৰ্ষণ কৰিবলৈ কৰে, ই তেওঁলোকক উপাৰ্জন কৰাত সহায় কৰে । যিয়েই নহওক, এই অনন্য পৰম্পৰা জীয়াই আছে আৰু কায়ান জনগোষ্ঠীয়ে ইয়াক প্ৰজন্মৰ পিছত প্ৰজন্মলৈ আগবঢ়াই আহিছে। এতিয়া কাৰণ যিয়েই নহওক কিয়, তেওঁলোকৰ ডিঙিত থকা এই পিতলৰ কুণ্ডলীবোৰে তেওঁলোকৰ প্ৰামাণিক সংস্কৃতি আৰু পৰম্পৰাৰ প্ৰতীক ৷ যদিও আধুনিক কায়ান মহিলাসকলে এই পৰম্পৰা মানি চলিবলৈ অনিচ্ছুক অনুভৱ কৰে আৰু বহু যুৱতীয়ে ডিঙিৰ আঙঠি পিন্ধা বন্ধ কৰি দিলে কাৰণ তেওঁলোকৰ মতে ই তেওঁলোকৰ স্বাস্থ্যৰ বাবে বেয়া আৰু তেওঁলোকে সাধাৰণতে বিশ্ব সমাজত একত্ৰিত হ’ব নোৱাৰে, আৰু বহুতে আন জনগোষ্ঠীৰ পৰা পৃথক কৰিবলৈ এই পৰম্পৰা অব্যাহত ৰাখিবলৈ ভাল পায় । আনকি সৰু ছোৱালীবোৰে আঙঠিবোৰ পিন্ধে আৰু দুবছৰ বা তিনিবছৰৰ মূৰে মূৰে আৰু কইল যোগ কৰিব লাগে । যিমানেই বয়স বাঢ়ে সিমানেই ডিঙিত কুণ্ডলী যোগ কৰে। তেওঁলোকে পৰম্পৰাটো অব্যাহত ৰাখিবলৈ কৰে আৰু বিশ্বাস কৰে যে ই তেওঁলোকক সুন্দৰ আৰু আকৰ্ষণীয় কৰি তোলে ।

কিন্তু কায়ান জনগোষ্ঠীটোলৈ যোৱাক লৈ বিতৰ্কৰ সৃষ্টি হৈছে কাৰণ বহু আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সংগঠনে দাবী কৰে যে ইয়াৰ ফলত কায়ান জনগোষ্ঠীটোক ‘মানৱ চিৰিয়াখানা’ কৰি তোলা হয় আৰু পৰ্যটকসকলক কায়ান গাঁওসমূহ ভ্ৰমণ নকৰিবলৈ উৎসাহিত কৰা হয় ।যদিও থাইলেণ্ড চৰকাৰে কিছুমান সুযোগ দি জনগোষ্ঠীটোক ভাল জীৱন যাপন কৰাত সহায় কৰিব পাৰে, তথাপিও তেওঁলোকে এই বিষয়ে বেছি আগ্ৰহী যেন নালাগে । গতিকে, এই ধুনীয়া কায়ান জনগোষ্ঠীটো আক্ষৰিক অৰ্থত দুখন দেশৰ মাজত আবদ্ধ হৈ এক অন্ধকাৰ ভৱিষ্যতৰ দিশে আগবাঢ়িছে ।