প্ৰাচীন ভাৰতীয় চিকিৎসা বিজ্ঞানৰ আন এগৰাকী মহৰ্ষিৰ নাম হৈছে চাৰক (Charaka)। পৱিত্ৰ শাওণ মাহৰ শুক্ল পক্ষৰ পঞ্চম দিনটোত প্ৰতি বছৰে চিকিৎসা বিজ্ঞানৰ ক্ষেত্ৰত আচাৰ্য চাৰকৰ অৱদানক স্মৰণ কৰিবলৈ চাৰক জয়ন্তী হিচাপে পালন কৰা হয়। আচাৰ্য চৰকাক 'ভাৰতীয় ঔষধৰ পিতৃ' হিচাপে স্মৰণ কৰা হয়। আয়ুৰ্বেদ আৰু আয়ুৰ্বেদ বিজ্ঞানৰ অস্তিত্ব, জনপ্ৰিয়তা আৰু গ্ৰহণযোগ্যতা আদি আচাৰ্য চাৰকৰ ওচৰত চিৰ ঋণী হৈ ৰ’ব। আয়ুৰ্বেদৰ ক্ষেত্ৰত তেওঁৰ অৱদান অতুলনীয়। সমগ্ৰ বিশ্বৰ মানুহে হিপক্ৰেটিছক (Hippocrates) (খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ৪৬০-৩৭৭) ঔষধৰ জনক হিচাপে গণ্য কৰে কিন্তু হিপক্ৰেটিছৰ বহু আগতে ভাৰতীয় উপমহাদেশত বাস কৰা ঔষধৰ ক্ষেত্ৰত আচাৰ্য চাৰকৰ বিশাল অৱদানৰ বিষয়ে কেৱল কেইজনমানেহে জানে। আচাৰ্য চাৰকক সৰ্বোচ্চ সন্মান দিয়া হয় কিয়নো তেওঁ চাৰক সংহিতা নামৰ আটাইতকৈ প্ৰাচীন, প্ৰামাণিক আৰু জনপ্ৰিয় চিকিৎসা গ্ৰন্থসমূহৰ এটা ৰচনা কৰিছিল। চাৰক সংহিতা হৈছে আয়ুৰ্বেদিক জ্ঞানৰ এক সম্পূৰ্ণ বিশ্বকোষ। আয়ুৰ্বেদ কেৱল চিকিৎসা বিজ্ঞান নহয় কিন্তু ই এক স্বাস্থ্যকৰ আৰু ফলপ্ৰসূ জীৱন যাপন কৰাৰ এক সম্পূৰ্ণ নিৰ্দেশনা।

আয়ুৰ্বেদ হৈছে এক সংস্কৃত শব্দ য'ত 'আয়ুৰ'ৰ অৰ্থ হৈছে জীৱন আৰু 'বেদ'ৰ অৰ্থ হৈছে বিজ্ঞান। আয়ুৰ্বেদ হৈছে জীৱনবিজ্ঞান। প্ৰায় ৫০০০ বছৰ আগতে ভাৰতত উদ্ভৱ হোৱা এই প্ৰণালীটোৱে মনোযোগেৰে পুষ্টি, চাপ হ্ৰাস, আৰু এক সন্তুলিত জীৱনশৈলীৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়ে। এইটো মানুহৰ বাবে জনা চিকিৎসা অনুশীলনৰ আটাইতকৈ পুৰণি প্ৰকাৰ। এই প্ৰাচীন ভাৰতীয় চিকিৎসা বিজ্ঞানটো কোনো পাৰ্শ্বক্ৰিয়া অবিহনে ৰোগ নিৰাময়ত দক্ষতাৰ বাবে সমগ্ৰ বিশ্বৰ মানুহে উদযাপন কৰে। কিন্তু বহুলোকে আয়ুৰ্বেদৰ পিতৃ মহৰ্ষি চাৰকৰ বিষয়ে নাজানে।

চাৰকে আয়ুৰ্বেদৰ ক্ষেত্ৰত মুখ্য অৱদানকাৰী হৈ পৰিছিল যিয়ে আয়ুৰ্বেদিক সংস্কৃতিৰ কলা বিকাশ কৰিছিল। তেওঁৰ ৰচনা 'চাৰক সংহিতা'ক আয়ুৰ্বেদৰ বিশ্বকোষ হিচাপে গণ্য কৰা হয়। পৃথিৱীৰ আন প্ৰান্তবোৰে শৰীৰতন্ত্ৰ বিজ্ঞানৰ সৈতে যুঁজি থকা অৱস্থাত, আচাৰ্য চাৰক ইতিমধ্যে মানৱ শৰীৰতন্ত্ৰ, ভ্ৰূণবিজ্ঞান, ফাৰ্মাকোলজী, ৰক্ত সঞ্চালন আৰু ডায়েবেটিচ, যক্ষ্মা, হৃদৰোগ আদিৰ দৰে ৰোগৰ বিশেষজ্ঞ আছিল।

মহৰ্ষি চাৰকে আয়ুৰ্বেদিক সংস্কৃতিবিজ্ঞানৰ অধ্যক্ষ আছিল, আৰু তেওঁৰ কাম, 'চাৰক সংহিতা' তেওঁৰ সকলো চিকিৎসা দক্ষতাৰ সম্পদ। যদিও সমসাময়িক পৃথিৱীৰ বিজ্ঞানীসকলে এতিয়াও শৰীৰতন্ত্ৰৰ সৈতে যুঁজি আছে, চাৰক সেই যুগত মানৱ শৰীৰতন্ত্ৰ, ভ্ৰূণবিজ্ঞান, ফাৰ্মাকোলজী, ৰক্ত সঞ্চালন আৰু ডায়েবেটিচ, যক্ষ্মা আৰু হৃদৰোগ জাতীয় ৰোগৰ দৰে ৰোগৰ বিশেষজ্ঞ আছিল। তেওঁৰ অনুবাদ অনুসৰি, তেওঁ বিশ্বাস কৰিছিল যে স্বাস্থ্য আৰু ৰোগ জীৱনৰ পূৰ্বনিৰ্ধাৰিত কাৰক নহয়।

চাৰকৰ গ্ৰন্থসমূহত সংক্ষিপ্তৰূপত উল্লেখ কৰা হৈছে, "আমাৰ জীৱনশৈলী আৰু পৰিৱেশে আমাৰ স্বাস্থ্য আৰু সুস্থতাত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে। তেওঁৰ ৰচনাসমূহে প্ৰচাৰ কৰিছিল যে যদি কোনোবাই প্ৰকৃতিৰ সৈতে সামঞ্জস্য ৰাখি বাস কৰে তেন্তে স্বাস্থ্যৱান আৰু শান্তিপূৰ্ণ জীৱন যাপন কৰিব পাৰে। আয়ুৰ্বেদিক প্ৰণালীয়ে ৰোগ আৰু ৰোগৰ প্ৰতিৰোধমূলক ব্যৱস্থা আৰু সমাধান প্ৰদান কৰে।" চাৰক সংহিতাৰ মতে, বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডৰ যিকোনো বস্তু আৰু সকলোবোৰ বাত, পিত্ত আৰু কফৰ দ্বাৰা গঠিত। সেইবোৰক আয়ুৰ্বেদত প্ৰকৃতিৰ শক্তি বুলি গণ্য কৰা হয় যিয়ে আমাক বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডক ভালদৰে বুজাত সহায় কৰে।

চাৰক সম্হিতাৰ বিস্তাৰিত পাঠৰ খণ্ডসমূহ আঠখন কিতাপ আকাৰে আছে, য’ত মুঠ ১২০ টা অধ্যায় আছে। পাঠটোত ইয়াৰ শ্লোকবোৰত সন্নিবিষ্ট সমলৰ এখন তালিকা অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে, নামবোৰ উল্লেখ কৰি আঠখন কিতাপৰ প্ৰকৃতি বৰ্ণনা কৰা আৰু  তাৰ পিছত ১২০ টা অধ্যায়ৰ তালিকা ৰচনা কৰা হৈছে। এই আঠখন গ্ৰন্থ হৈছে-

১) সূত্ৰ স্থান (সাধাৰণ নীতি)- ৩০ টা অধ্যায়ত সাধাৰণ নীতি, দৰ্শন, সংজ্ঞা, স্বাস্থ্যকৰ জীৱন যাপনৰ জৰিয়তে প্ৰতিৰোধ, আৰু পাঠৰ লক্ষ্যৰ সৈতে সম্পৰ্কিত। ইয়াক ৭ ৰ চতুৰ্গুণত বিভক্ত কৰা হৈছে, যাৰ ফলত ২ টা সমাপ্তি অধ্যায়ৰ সৈতে ইয়াক ২৮ টা কৰা হৈছে।

২) নিদানা স্থান (পেথ’লজী)- ৰোগৰ কাৰণসমূহৰ ওপৰত ৮ টা অধ্যায়।

৩) বিমানা স্থান (নিৰ্দিষ্ট সংকল্প)- ৮ টা অধ্যায়ত চিকিৎসকৰ প্ৰশিক্ষণ, চিকিৎসা পদ্ধতিৰ নৈতিকতা, ৰোগ বিজ্ঞান, আহাৰ আৰু পুষ্টি, ঔষধৰ সোৱাদৰ বিষয়ে উল্লেখ আছে।

৪) শৰীৰ স্থান (শৰীৰতন্ত্ৰ)- ৮ টা অধ্যায়ত মানুহৰ শৰীৰৰ ভ্ৰূণবিজ্ঞান আৰু শৰীৰতন্ত্ৰ বৰ্ণনা কৰা হৈছে (আন জীৱৰ ওপৰত এটা শাখাও অন্তৰ্ভূক্ত আছে)।

৫) ইন্দ্ৰিয় স্থান- ১২ টা অধ্যায় অন্তৰ্ভূক্ত আছে। ৰোগ নিৰ্ণয় আৰু পূৰ্বানুমান বিষয়ে উল্লেখ আছে।

৬) চিকিৎসাৰ স্থানা (থেৰাপিউটিক্স)- ৩০ টা অধ্যায়ত ঔষধ আৰু ৰোগৰ চিকিৎসাৰ সৈতে সম্পৰ্কিত।

৭) কল্পা স্থানা (ফাৰ্মাচিউটিক্স আৰু টক্সিকোলজী)- ১২ টা অধ্যায়ত ফাৰ্মাচী, ঔষধৰ প্ৰস্তুতি আৰু পালি, সেইবোৰৰ অপব্যৱহাৰৰ লক্ষণ, আৰু বিষৰ সৈতে মোকাবিলা কৰা বৰ্ণনা কৰা হৈছে।

৮) সিদ্ধি স্থান (চিকিৎসাত সফলতা)- ১২ টা অধ্যায়ত আৰোগ্য, পৰিচ্ছন্নতা আৰু স্বাস্থ্যকৰ জীৱনযাপনৰ লক্ষণ বৰ্ণনা কৰা হৈছে।