‘সুযোধন’ এক বেলেগ দৃষ্টিভংগী
আপুনি জানেনে ‘সুযোধন’ নামৰ নাটক এখন আছে য’ত দুৰ্যোধনৰ চৰিত্ৰটোৰ প্ৰতি এক বেলেগ দৃষ্টিভংগী দাঙি ধৰা হৈছে। কানাড়া পৌৰাণিক কাহিনীৰে শিপাই থকা এই নাটকখনৰ লক্ষ্য হৈছে দুৰ্যোধনৰ ইতিবাচক দিশসমূহ
উজলাই তোলা,তেওঁৰ নামৰ
উৎপত্তিৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰা হৈছে যে "যিজনৰ সৈতে যুঁজ দিয়া বা যুদ্ধ
কৰাটো অত্যন্ত কঠিন"। আচলতে এই কাৰণেই দশম শতিকাৰ কবি ৰান্নাই দুৰ্যোধনৰ আন
বহু গুণৰ শলাগ লৈ তেওঁৰ কানাড়া মহাকাব্যৰ এখনত তেওঁক সুৰ্যোধন বুলি উল্লেখ
কৰিছিল। ১৯৭৭ চনৰ পৰা চলি থকা নাটখনৰ নাট্যকাৰ আৰু পৰিচালক এছ ভি কৃষ্ণ শৰ্মাই কয়
যে নাটকখনে মানুহক চিন্তা কৰিবলৈ বাধ্য কৰে।
দৃষ্টিভংগী
পূৰ্বতে দুৰ্যোধন নামেৰে পৰিচিত সুযোধনে কঠোৰ জাতি
ব্যৱস্থাৰ বিৰোধিতা কৰি জাতি বৈষম্যৰ প্ৰতি সচেতনতা প্ৰকাশ কৰিছিল। তেওঁ বিদুৰ, একলব্য, কৰ্ণ আদি ব্যক্তিৰ দুৰ্ব্যৱহাৰৰ
সাক্ষী হৈছিল। কৰ্ণৰ প্ৰতিভাক স্বীকৃতি দি তেওঁ জাতিৰ ওপৰত ক্ষমতাক গুৰুত্ব দি অংগ
দেশৰ ৰজা পাতিছিল।তেওঁৰ মতে জীৱন হৈছে মনোভাৱৰ পৰিৱৰ্তন যিয়ে বিভিন্ন কাৰ্য্যক
প্ৰেৰণা দিয়ে। কিন্তু তেওঁৰ ভাতৃৰ ৰাজ্য দখল কৰা আৰু দ্ৰৌপদীৰ লগত বেয়া আচৰণ কৰা
আদি কাৰ্য্যক ভুল বুলি গণ্য কৰা হয়। আনহাতে যুধিষ্ঠিৰৰ জুৱা যদিও বিপদজনক হ’লেও তেওঁৰ কৰ্তব্যৰ ওপৰত বিশ্বাসৰ
পৰাই উদ্ভৱ হৈছিল। দুয়োটা চৰিত্ৰই জটিলতা প্ৰদৰ্শন কৰে যিয়ে জীৱনৰ গতিশীল
টেপেষ্ট্ৰীত বিভিন্ন দৃষ্টিভংগী আৰু কাৰ্য্যৰ বিবেচনাৰ বাবে অনুপ্ৰাণিত কৰে।
মূলতঃ সুযোধন নামেৰে নামাকৰণ কৰা জ্যেষ্ঠ কৌৰৱে তেওঁৰ বিতৰ্কিত কৰ্মৰ বাবে দুৰ্যোধন নাম লাভ কৰিছিল, যিটো শব্দ পাণ্ডৱ আৰু দ্ৰোনাচাৰ্য উভয়ৰে প্ৰভাৱিত হৈছিল। ভালক বুজাই দিয়া "সু" আৰু বেয়াক বুজাই দিয়া "দুৰ"-এ তেওঁৰ পৰিচয়ৰ ৰূপান্তৰক ধৰি ৰাখিলে। বিশেষকৈ গ্ৰেণ্ড পেলেচ নিৰ্মাণৰ সৈতে জড়িত এটা কাণ্ডৰ সময়ত পাণ্ডৱসকলে তেওঁক "অন্ধ, পিতৃৰ দৰেই পুত্ৰ" বুলি ঠাট্টা কৰিছিল। দ্ৰৌপদীৰ উপহাসে শত্ৰুতাক আৰু অধিক শক্তিশালী কৰিছিল, "অন্ধে কা বেটা" বাক্যাংশটোৱে চিহ্নিত কৰিছিল। সমাজৰ পৰিৱৰ্তন, বিশেষকৈ অসুৰ কালিৰ প্ৰভাৱৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱিত এই আদান-প্ৰদানসমূহে মহাভাৰতৰ উন্মোচনত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছিল।
দ্ৰোনাচাৰ্য্য আৰু ভীষ্মৰ পাণ্ডৱৰ প্ৰতি পক্ষপাতিত্বই
সুযোধনৰ বাবে বিচ্ছিন্নতাৰ ভাৱ আৰু অধিক গভীৰ কৰি তুলিছিল। বিভিন্ন পৰিস্থিতিত
পাণ্ডৱসকলৰ প্ৰতি তেওঁলোকৰ পছন্দই তেওঁৰ ক্ষোভ বৃদ্ধি কৰিছিল, যিয়ে বৃদ্ধি পোৱা উত্তেজনাত
যথেষ্ট অৰিহণা যোগাইছিল যিয়ে শেষত মহাভাৰতৰ দিশলৈ যোৱা শত্ৰুতাক ইন্ধন যোগাইছিল।
মালনাডা মন্দিৰৰ কাহিনী
কেৰেলাৰ পোৰুবাঝি গাঁৱৰ এই অনন্য মন্দিৰটো গতানুগতিক পূজা স্থানৰ পৰা পৃথক
কাৰণ ইয়াৰ মূল কোনো দেৱতা নহয় বৰঞ্চ মহাভাৰতৰ পৰা সততে নিন্দা কৰা চৰিত্ৰ
দুৰ্যোধন।কোৱা হয় যে পাণ্ডৱসকল যেতিয়া নিৰ্বাসিত আছিল তেতিয়া
দুৰ্যোধনে তেওঁলোকক বিচাৰি উলিয়াবলৈ যৎপৰোনাস্তি চেষ্টা কৰিছিল। এই ক্ৰমত এদিন
দুৰ্যোধন কেৰালা পালেগৈ। ভোক পিয়াহত ভুগি থকা দুৰ্যোধনে বৰ বিচলিত হৈ আহিছিল।
তেওঁৰ অৱস্থা দেখি কদুথাছেৰী জনগোষ্ঠীৰ এজন বয়োজ্যেষ্ঠেই দুৰ্যোধনক সহায় কৰি
খাদ্য-পানীৰ ব্যৱস্থা কৰি দিলে।
তেখেতৰ সেৱা আৰু সহায়ত দুৰ্যোধন আৱেগেৰে আপ্লুত হৈ পৰিল।
আগুৱাই গৈ বুঢ়াজনক সাৱটি ধৰিবলৈ চেষ্টা কৰিলে বুঢ়াজন পিছুৱাই গ’ল।
দুৰ্যোধনে যেতিয়া বুঢ়াজনক এই বিষয়ে প্ৰশ্ন কৰে তেতিয়া তেওঁ ক’লে যে
তেওঁ নিম্নবৰ্ণৰ আৰু এনে পৰিস্থিতিত তেওঁৰ বাবে কোনো ক্ষত্ৰিয়ক সাৱটি ধৰাটো উচিত
নহয়। এই কথা শুনি দুৰ্যোধনৰ মনত পৰিল বন্ধু কৰ্ণলৈ।
দুৰ্যোধনে তেওঁক ক’লে যে ভোকাতুৰ পিয়াহত খাদ্য-পানী দিয়াজনতকৈ ভাল মানুহ আৰু
কোনো নাই। এই কথা কৈ দুৰ্যোধনে তেওঁক সাৱটি ধৰিলে আৰু যোৱাৰ সময়ত তেওঁক প্ৰতিশ্ৰুতি
দিলে যে নিশ্চয় এদিন তেওঁক লগ কৰিবলৈ আহিব। কিন্তু দুৰ্যোধন মহাভাৰতৰ যুদ্ধত নিহত
হৈছিল। যাৰ কাৰণে তেওঁৰ প্ৰতি দুৰ্যোধনৰ প্ৰতিজ্ঞা অপূৰ্ণ হৈ থাকিল। ইয়াৰ বাবেই
দুৰ্যোধন বুঢ়াজনৰ সপোনত আবিৰ্ভাৱ হৈছিল।
পিছদিনা ৰাতিপুৱা বুঢ়াজন সাৰ পাই ঘৰৰ চোতালত বৰগছৰ পাত
পালে। বুঢ়াই সেই পাত এঠাইত ৰোপণ কৰি তাৰ ওচৰতে এটা পূজা বেদী বনালে। তেতিয়াৰ পৰা
আজিলৈকে তাতেই দুৰ্যোধন পূজা কৰা হয়। এতিয়া সেই সৰু বেদীৰ ঠাইত এটা অতি ডাঙৰ
মন্দিৰ নিৰ্মাণ কৰা হৈছে। মন্দিৰৰ নাম “পৰুভাজি পেৰুভিৰুথি মালানাদা”।
আৰু এক কাহিনী মতে দুৰ্যোধনে সেই চাৰিওফালৰ
গাঁওবোৰক এটা মন্দিৰ উপহাৰ দিয়াৰ সিদ্ধান্ত লয়। এই মন্দিৰৰ বংশগত পুৰোহিতসকল
বৃদ্ধা পৰিয়ালৰ বংশধৰ। কালক্ৰমত মন্দিৰৰ দেৱতা দুৰ্যোধনলৈ ৰূপান্তৰিত হয়, যিটো দৰিদ্ৰ আৰু দুৰ্বল লোকৰ
সুৰক্ষাৰ প্ৰতীক। সেই মুহূৰ্তত দুৰ্যোধনৰ উপকাৰীতাৰ পৰা অনুপ্ৰাণিত হৈ গাঁওবাসীয়ে
দুৰ্যোধনৰ আত্মাই আৰ্তজনক ৰক্ষা কৰা বুলি বিশ্বাস কৰা ঠাই হিচাপে মন্দিৰটোক
শ্ৰদ্ধা কৰে।
ঐতিহাসিক আৰু পৌৰাণিককে ধৰি জীৱন আৰু আখ্যানবোৰ প্ৰায়ে জটিল
আৰু বহুমুখী। সাংস্কৃতিক, ঐতিহাসিক আৰু ব্যক্তিগত কাৰকৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি দৃষ্টিভংগী
ভিন্ন হ’ব পাৰে, যাৰ ফলত চৰিত্ৰ আৰু পৰিঘটনাৰ বিষয়ে অধিক সুক্ষ্ম বুজাবুজিৰ
সৃষ্টি হয়।
Disclaimer: The opinions expressed in this article are those of the author's. They do not purport to reflect the opinions or views of The Critical Script or its editor.
Newsletter!!!
Subscribe to our weekly Newsletter and stay tuned.
Related Comments